Alsace (Elzas)

Eind augustus 2021 maakte ik een wandelreis door Vallei van Kaysersberg.
De eerste en laatste nacht verbleven we in een hotel in een wijndorp, de andere nachten zaten we hoger in de vallei waar geen wijnbouw en wijndomeinen zaten. Daar wel lokale gerechten en wijn in de restaurants gelukkig. In deze blog zal ik een en ander vertellen over de twee bezochte wijndomeinen en de wijn-informatie die mij daar verteld is met je delen. Op mijn wandelweblog een blog over de gemaakte wandelingen, voor wandelliefhebbers een aanrader om dat (ook) te lezen!

Zoals hierboven al staat bezochten we twee wijndomeinen voor een proeverij. Dat kan in de Alsace – op openingstijden – veelal (en in ons geval ook) zonder afspraak. En de wijnboeren zijn vaak familiebedrijven en enorm gastvrij en laten je graag veel van hun wijnen proeven. Een verplichting om ook wijn te kopen is er niet, maar meestal neem ik toch wel een doosje met een mix van de beste en/of meest interessante wijnen mee.

De laatste nacht van onze wandelreis verbleven we in Hotel de l’Ange in Niedermoschwier, en er recht tegenover ligt Domaine Justin Boxler. Hier heeft de dochter des huizes ons enkele wijnen laten proeven en veel verteld over de wijnbouw en de wijnen in de Elzas. Zo weet ik nu bijvoorbeeld dat de druiven voor monocépage wijnen, die niet van een Grand Cru of Lieu-dit komen, direct na de oogst – dus voor de vinificatie – al geblend worden. En deze wijnen dus geen blend van reeds vergiste wijnen van zelfde druif van verschillende plots zijn, wat gebruikelijker is. Ook ervaarden we dat de Grand Cru Pinot Gris (van Sommerberg) een behoorlijke restzoet had. Het blijkt dat dit dus meestal zo is bij de Grand Cru’s van deze druif uit de Alsace, terwijl de gewone/traditionele AOC Pinot Gris daar meestal juist wel droog zijn. Dit namen we ook waar in de heerlijke Pinot Gris uit 2019 met veel tonen van abrikoos en perzik.

We proefden daarnaast o.a. de Sylvaner, koopje omdat je voor 6,- EUR een lekker frisse wijn, appel en perzik maar ook zeker body en afdronk heeft. De Riesling waren typisch en heb ze van verschillende cru bodems (graniet vs kalk) geproefd. De Pinot Noir had 2 maanden oud hout gehad, deze is heel fruitig met toch ook wat complexiteit in de smaak. De Barrique van deze druif is een blend van op hout gerijpte vaten van 1 tot 3 jaar oud, en kende duidelijk meer hout en aardse tonen. Ook erg leuk om een droge Muscat te proeven, buiten de Elzas weinig te inden, Is niet echt mijn wijn, maar toch.

Op de terugreis naar Nederland stopten we in 45 minuten noordelijker gelegen Middelbergheim, alwaar we Domaine Armand Gilg bezochten. Ik wilde naar ’n wijnboer in deze plaats om een Grand Cru Zotzenberg te proeven, en kopen natuurlijk. Dit omdat hier de uitzondering geldt dat er van deze plot ook wijn van de sylvaner druif met een grand Cru status mag komen. Voordat we hier wijn gingen proeven, bekeken we eerst de wijnkelder.
Deze kelder uit de 16e eeuw is in de zomermaanden – in periode dat er niet gewerkt wordt en de oude betonnen en grote houten wijnvaten leeg zijn – vrij toegankelijk. Erg mooi om te zien. Daarna werden we gastvrij ontvangen en proefden we vele wijnen, waarbij ook weer het nodige over de lokale wijn(bouw) leerden. De grand Cru Zotzenberg van sylvaner zijn sinds 2005 toegestaan van die druif, en wordt sindsdien steeds meer aangeplant op de 35ha van deze Cru. Armand Gilg bezit trouwens 5ha op deze grand Cru, waarvan 1,5ha sylvaner van gemiddeld 40jaar oude stokken. De toename van sylvaner in deze Cru gaat overigens vooral ten kostte van de lastig te telen muscat druif. De muscat is nl. een vroege uitloper en zo in vroege voorjaar gevoelig voor wind, regen en vorst. Van deze druif kom je ook maar weinig grand Cru wijnen in de hele Alsace tegenkomt, om dezelfde reden. Het zijn dus vooral wijnen van de andere drie edele druiven die je veel als grand Cru in de Alsace ziet.
We proefden dus veel wijnen. De Edelzwicker van van 60% gewurztraminer met 20% riesling en sylvaner. Nu ben ik niet zo’n GW fan, omdat ik lychee niet lekker vind, maar deze wijn vind ik wel lekker door de frisheid die de andere twee druiven meegeven. Overigens is het bij iedere wijnboer een verrassing hoe de Edelzwicker smaakt, daar alle Alsace druiven (ook niet edele) druiven ervoor gebruikt mogen worden. Er zijn bijvoorbeeld wijnboeren die alleen de pinots blenden.
De AOC sylvaner 2018 bood de aroma’s van appel en mineralen, maar vond ik wat licht en kort. De Muscat 2018 was een hele typische, de typische druivengeur verraadde de druif direct; een bekende geur alleen dan zonder zoete zweem aangezien deze wijn droog was. De Pinot Gris typeerde ik als een mooie borrelwijn.
De Pinot Noir was typisch met aardbei en framboos, maar had een erg lichte body. De Barrique variant van deze wijn, had 12 maanden hout gehad op 1 tot 5 jaar oude vaten en een mooi complexiteit met aardse tonen, hout, vanille, kers. Echt een wijn om iets bij te eten.
En dan de grand Crus van de Zotzenberg. De Sylvaner 2018 komt van de klei-kalksteen bodem, heef 11g/l restzoet. Perzik, peer en lange afdronk. Een echte eetwijn: voor bij paté, foie gras, zeefruit of een curry. De Pinot Gris 2017 combineert ook mooi bij ganzenleverpaté, heeft 20g/l restsuiker die al mooi geïntegreerd zijn in de wijn.

Naast deze wijndomeinen zijn we al wandelend ook nog bij Cave de Turckheim binnengelopen. Deze enorme winkel van deze coöperatie was als een snoepwinkel voor mij, waar trouwens veel klanten met dozen vol naar buiten gingen. Omdat mijn dagwandelrugzak vol zat, heb ik me in moeten houden 😉

Ik hoop je met deze blog geïnspireerd te hebben om ook eens dit gastvrije wijngebied te bezoeken. Een gebied waar je naast de mooie wijnen ook heerlijk kunt eten en overdag de calorieën er af kunt wandelen.