WSET3

In deze, best wel lange, blog het relaas van mijn WSET3 opleiding die ik via de Wijnstudio deed. Ik zal jullie meenemen in wat deze cursus inhoudt, wat ik ervan vond en geef je enkele leer en examentips, inclusief links naar extra (oefen-)materiaal en aan te schaffen samenvatting! De opleiding was er eentje met ups&downs voor mij, maar gelukkig met een happy end: na tien weken wachten kwam de uitslag binnen: “Met onderscheiding geslaagd! “. Met deze blog hoop je toch te enthousiasmeren voor WSET3. Of misschien niet, maar dan bespaar ik je hopelijk een deceptie ;). Dus veel leesplezier, en bij vragen of opmerkingen dan hoor ik het graag van je!

WSET3 – waarom en waar?

De stof
Het boek “Inzicht in wijn. De achtergronden van stijl en kwaliteit” lijkt lekker dun en zo doorheen te lezen, zeker omdat er ook nog wat foto’s en kaartjes in staan die hoeveelheid tekst beperken. Maar schijn bedriegt, de informatiedichtheid is erg groot. Dus die informatie eruit halen en opslaan moet je je manier voor vinden. Ik vond er verschillende, waaronder twee soorten samenvattingen, waarover later in dit blog meer. Wel ben ik ietwat kritisch over het boek. Er staan wat (vertaal)fouten in, zoals over valse vs echte meeldauw en classificatie Spanje/Rioja. Daarbij is niet altijd duidelijk waarop iets terugslaat. Bijvoorbeeld worden twee wijngebieden genoemd en dan dat er hoge kwaliteit pinot noir gemaakt wordt, maar dan is het niet altijd duidelijk over welke van de twee of dat het over beide gebieden het gaat. Al met al is het dus niet mijn favoriete boek, en zal ik er na de cursus niet vaak iets in terugzoeken (dat doe ik liever in andere wijnliteratuur, zie deze blog ), maar ja voor deze opleiding moest ik het ermee doen.

De studiegids die we bij wijnstudio kregen bevat een mooie extra toelichting op het proef en theorie examen met extra oefenvragen. En ook zijn alle kaartjes uit het boek er nog een, meestal wat groter, afgedrukt. Dit vond ik erg fijn om er steeds naast te houden, en om per gebied de druiven erbij te schrijven.

De toelichting van de exameneisen, ook via WSET te downloaden, lijkt leuk om ff te bekijken, maar is van groot belang. Het geeft aan waar je voor je proefnotitie de punten op examen voor krijgt, van wezenlijk belang om dit te weten en niets te vergeten (hier zeg ik straks nog iets over). Het geeft alle leerresultaten (lees: termen die je moet kennen; van véraison, tot Frascati tot merlot). Maar bijv. Bonnezaux niet, dus niet alles uit boek hoef je te kennen. Maar belangrijker, je kunt deze lijst als soort van samenvatting gebruiken en per term, gebied, druif, enz. bedenken of je ‘m (her)kent voor een MPC en er genoeg over zou kunnen schrijven bij open vraag. En let op, deze moet je dus kennen, denk niet over Duoro zullen ze wel alleen over Port iets vragen. Niet dus, want in mijn examen ging het wel over stille wijn uit die streek (zie ook weer later in dit blog).
En naast de voorbeeld examenvragen is ook de score per onderdeel belangrijk. Als je je erin verdiept kun je zelfs concluderen dat je met mousserend/port/sherry/zoet hoofdstukken relatief meer punten per te leren bladzijde kunt halen dan met alle stille wijnen van de hele wereld. Gevaarlijk om daarop te varen, maar kan je wel helpen bij stellen prioriteiten als je kort voor examen alleen nog tijd hebt om ’n deel van het boek nog eens door te nemen.

Mijn ervaringen tijdens de cursus
De cursus zegt “haal je WSET3 in 3 maanden”. Nou dat werd ‘m niet, want ten gevolge van Covid19 restricties werden lessen en examen uitgesteld. Het examen van medio december uiteindelijk naar eind maart. Nu moet ik eerlijk zeggen dat me dat niet zo slecht uit kwam. Als ’t echt, naast een gewone baan, binnen drie maanden had gemoeten was ’t waarschijnlijk wel gelukt en had ik stof wel gestampt, maar niet zo goed en vooral niet op een manier dat ik het ook voor lagere termijn zal onthouden. De tip om de lessen meer te spreiden, bijv. om de week zodat je in tussen-week meer kun studeren en bijv. dan met proefgroep (zie hierna) samenkomt, heb ik al aan de Wijnstudio doorgegeven uiteraard ;).
Maar goed de eerste 5 lessen gingen ‘gewoon’ (op 1,5 m en we moesten om 22h horecapand uit zijn) door. Stof en proefwijnen werden er snel, te snel, doorgejaagd. En een basis voor goed kunnen proeven twijfelden we zeer aan. Maar voor hier verbetering in gebracht kon worden, stopten de lessen t.g.v. covid-golf-2. Wel organiseerde Wijnstudio een extra online les om alles nog even goed te herhalen, dit was erg fijn en goed. In november en december gingen opeens weer een paar lessen door. Wel op een andere locatie en met minder wijnen proeven omdat alcohol na 20h niet meer mocht onder het covid-bewind. Maar deze lessen brachten toch wat meer basis en zekerheid over onze proefkunde. Met de lockdown vanaf medio december kwam toch echt een eind aan les op locatie, en werd de laatste les zonder wijnen digitaal gedaan. Richting het examen heeft de Wijnstudio nog drie extra online lessen gegeven. Eentje was een theoretische examenvoorbereiding, en twee keer proefden we 8 in kleine flesjes toegezonden wijnen en werd de proefnotitie besproken. Deze lessen waar erg goed, nuttig en gaven je ook vertrouwen voor je examen. Voor mij vooral voor het proeven. Ik had bijna altijd wel voldoende punten per wijn, en altijd de flight wit-rood, zoals je op het examen krijgt, wel 60% of meer van de punten.
Al met al liep de cursus dus behoorlijk anders dan verwacht. Initieel door z’n tempo en later door de covid-restricites-impact. Maar veel lof voor de Wijnstudio hoe ze altijd snel, duidelijk en goed communiceerden of wat wel kon, wat niet en wat verwacht werd. En vooral over de extra moeite de ze erin gestoken hebben iedereen zo goed mogelijk voor het examen voor te bereiden.

Proeven/proefgroepen
Hierboven refereer ik al aan onze onzekerheid over het proeven. Bovenal aan of we het wel goed hadden. Steeds meer zaten we op één lijn over zuurgraad, tanninegehalte, bewaarpotentieel enz. Maar ja, dit doen we zonder docent, dus of we het ons goed aanleerden wisten we nimmer zeker.
Vanuit de les zijn we met twee proefgroepen van 6 personen gestart. Vlak voor we startten was de Corona-maatregel maximaal 3 bezoekers, dus proefden we iedere week met 4 van de 6 proefgroepleden. Ieder nam twee flessen mee welke blind geproefd werden (behalve dan de twee die jij gekocht had, die wist je al 😉 ). Dit liep erg goed, totdat de bezoekrestrictie naar twee en zelf één persoon ging; toen was bij elkaar proeven niet meer mogelijk. In de lockdown hebben we met de hele cursusgroep eigen online proefsessie georganiseerd. We kochten iedere week twee flessen bij de Gall&Gall (omdat iedereen daarvan wel een winkel in de buurt heeft) en proefden en beoordeelden de wijn samen. Daarna deden we een Kahoot kwis over een wijnland, meestal maakte ik die kwis omdat ik dat leuk vind (vooral om de foute antwoorden te verzinnen 🙂 ) en dit ook een manier van studeren is. Ook schakelde we zelfs een wijnhandel met WSET4-geclassificeerden in dienst in. Zij maakten twee keer drie flights van twee wijnen met gevacumeerde zakjes voor ons. Deze proefden we blind en de proefnotitie conform SAT zat erbij, die we daarna openden. Hierbij zagen we dat we er vaker naast zaten, dan dat we ’t goed hadden. Dit ook met Wijnstudio opgenomen, en ze hebben ons toen goed geholpen door vragen te beantwoorden en met de extra proefsessie (zie hierboven) toch te laten inzien dat we – in ieder geval voor WSET3 niveau – goed kunnen proeven.

Leertips en samenvatting
Deze cursus kun je niet doen door achterover in de les te hangen, en dan week voor ’t examen het boek te gaan lezen. Om te beginnen, lijkt ’n open deur, begint het echt met de les voorbereiden. Beter nog les voorbereiden en na les nog eens doorlezen. Je kunt per les ook nog de oefenvragen en flashcards van Thirty Fifty bestuderen (zie online tips hieronder). Zo maak je je de stof eigen. Al was mijn ervaring en gedachte steeds dat het moeilijk te onthouden was, en ik voor het examen nog wel moest stampen. En dat is natuurlijk waar, maar belangrijk(er) is ook dat je de theorie kunt toepassen en zo m.n. de open examenvragen goed doorkomt. Zie ook hieronder bij examentips. Maar om dit toepassen van de theorie in praktijk te brengen gaf de Wijnstudio in een extra online training een systematisch methodiek mee. Vanuit een gebied, wijn of druif kun je dan systemisch ontleden (o.a. ligging, klimaat, bodem/topografie, kenmerken, vinificatie, kwaliteit en wetgeving). Deze systematiek heb ik op alle wijngebieden die je volgens de WSET3 specificatie moet kennen losgelaten. Dit geeft een mooie samenvatting, waarna ik het boek H13 en verder eigenlijk niet meer las. Daarnaast kun je ook vanuit de druiven bezien zo’n samenvatting maken, deze heb ik samen met andere cursist gemaakt (we hebben de druiven verdeeld) en per pagina van ’n druif de kenmerken van de druif en wijnen die ermee gemaakt worden beschreven.
Oplettende lezers denken dat je met deze samenvattingswijze de blends, mousserende en zoete wijnen mist. Maar deze zijn er wel in/doorheen verweven in gebieden samenvatting: bijv. Champagne, Port uit Duoro en bij Australië is gebied Rutherglen ook toegevoegd. Het wijnspijs, viticultuur en vinificatie hoofdstuk heb ik voor mezelf summier samengevat in een excel. Dit was voor mij afdoende voor feitenkennis, en de toepassing ervan is belangrijkst, belangrijk om dat met oefenvragen te oefenen en jezelf te toetsen (zie later in dit blog).
Voor wie wil kan een voorbeeld van de samenvatting van alle WSET3 wijngebieden en druivenrassen in JeDeWijn’s webshop inzien. Ook kun je daar deze samenvattingen alsmede een xls met (de kenmerken van) alle wijngebieden die je voor WSET3 moet kennen kopen. Ze kosten 5,50 EUR per stuk en kunnen/zullen je enorm helpen bij het studeren; een herexamen is een stuk duurder 😉
Tot slot nog een leertip. De WSET3 gaat er in lesstof vanuit dat je bepaalde WSET2 kennis nog hebt, en komt er daarom vaak niet op terug. Dit is met name wijnfouten (H1 pag4), wijnspijs (H2), bewaren en serveren (H3) en prijsfactoren (H10). Dit zijn enkele bladzijden van je boek, maar als je in je toelichting kijkt, zie je dat er in MPC 4 van de 50 en 10 van de 100 open vragen punten voor te behalen zijn. Dus zou dit niet overslaan, ondanks dat je er in de les weinig tot niets over verneemt.

Aanvullende online tips
Alsof je aan bovenstaande nog niet genoeg tijd kwijt kunt zijn, heb ik toch nog wel wat aanvullende tips/bronnen. Ze zijn wel allen Engelstalig, en meeste zijn niet gratis. Al moet ik zeggen dat de bedragen die je ervoor moet betalen wel meevallen. Ik heb deze aanvullende informatie gebruikt om de stof beter te kunnen onthouden en te oefenen voor examen, ook omdat er extra tijd was door uitstel examen en omdat ik niet zoveel zin had in weer boek te gaan bestuderen.
–Brainscape (flashcards) 
tip van een mede cursist, kost 10EUR p/mnd of minder per maand voor ’n langere periode: ik kocht ‘m in december voor een half jaar omdat ik dacht dat het examen nog wel eens tot juni uitgesteld zou kunnen worden. Het is een mooie methode om feiten te leren, en door vragen te classificeren als makkelijk of moeilijk krijg je ze (minder) vaak terug. En werkt fijn op je telefoon, dus prima in verloren kwartiertje of bijv. onderweg in de trein. Nadeel vond ik wel dat er behoorlijk wat vragen tussen zaten die niet (meer?) tot de leerstof behoren. En o ja, je kunt een paar hoofstukken gratis downloaden in de app, om te kijken of je het wat vindt.
–Thirthy Fifty (flashcards, oefenvragen, podcasts)
deze cursusaanbieder biedt je ook hun digitale stof aan. Bestaande uit flashcards, die niet zo geavanceerd zijn als de brainscape app, maar wel de stof exact dekken. Veel oefenvragen per hoofdstuk en een viertal oefenexamens. Je kunt dit apart bestellen. Ik vond ze ’t geld waard, en hebben me goed geholpen.
–Wine with Jimmy (youtube kanaal)
per toeval, hoewel toeval bestaat niet, stuitte ik op dit YouTube kanaal. WineWithJimmy, een wijnbar en school in London, deelt veel filmpjes over WSET2, WSET3 en zelfs WSET4 stof en enkele voorbeeld examenvragen. Voor WSET3 waren dit er al 95 van gemiddeld een half uur. Nu ontdekte ik dit kanaal een goede maand voor het examen, dus tijd om deze filmpjes te bekijken had ik niet. Maar ik heb wel alle filmpjes over de gebieden de laatste 5 minuten bekeken, omdat daarin bijna iedere keer een voorbeeldexamenvraag besproken werd. En er zijn nog veel meer filmpjes, dus voor de hele WSET3 stof, te zien op Jimmy’s site na inschrijving (kost 70,-GBP ofzo). Als ik de tijd had gehad, ofwel eerder geweten had, had ik dit gedaan en de filmpjes als voorbereiding op de betreffende les bekeken.
-Grape Explorer (youtube kanaal)
-WSET (youtube kanaal)

Het examen en examentips
Goed. Je hebt veel geproefd, geleerd en wellicht al wat proefexamens geoefend, maar toch ben je alles behalve zeker. Begrijpelijk, was ik ook niet (en eerlijk gezegd ben ik ook niet: zou ik nu weer examen moeten doen is er echt geen garantie dat ik het weer haal…)

Maar weet dat doorgaans op de MPC meer dan 90% van de kandidaten een ‘pass’ haalt. Dit zijn feitjes, en je kunt toch niet alles weten en onthouden. Maar meestal zeker wel genoeg voor de 55% score. Dus heb je bij oefenen steeds 7 van de 10 goed (zonder opzoeken), dan komt dat vast wel goed. Je zou nog wel kunnen ontdekken dat er ergens hiaat in kennis zit, zo had ik een paar keer vraag over welke druif uit welk(e) Australische gebied(en) fout, dus die heb ik nog een keer bestudeerd voor ’t examen. Op ’t examen had ik op dit onderdeel trouwens, denk ik, wel bijna alles goed (<exacte score weet ik niet>).

Dan het proeven. Iedereen is hier erg bang voor, toch schijnt ook hier zo’n 90% direct een pass te halen. Met oefenen is les en proefgroep ben je vast al behoorlijk ervaren, en ken je de proefkaart nagenoeg uit je hoofd. Belangrijk is dat je weet waar je de punten op kunt halen (dat staat in de toelichting die je ook bij WSET kunt downloaden), en dat je dat dan ook opschrijft! Het is wel heel erg zonde als je bij een wijn vergeet de zuurgraad te vermelden en je maar drie aroma’s in de geur noteert en je deze in smaak niet nog een keer noemt. Dan ben je al 6 punten onnodig kwijt. En, structureel als ik ben, kun je notitie heel wetenschappelijk gaan benaderen en zo consistent mogelijk laten zijn. Bijvoorbeeld een wijn met hoge geur- maar lage smaakintensiteit is raar, en als geen tertiaire geuren aanwezig dan nog niet in ontwikkeling. Ik vind dat consistentie beloond zou moeten worden, dus als je daarin dus fout maar wel consistent bent, zou dat ook punten moeten opleveren. Maar zo werkt het dus niet, dus maak er maar niet al te veel exacte wetenschap van en volg je gevoel. En als je dan, dus zonder een kenmerk dat punten kan opleveren te vergeten, je notitie opschrijft; dan komt ’t (meestal) wel goed. En komt t niet goed met proeven, dan mag je voor alleen ’n proefexamen terugkomen en hoef je de theorie niet weer te stampen. Zou ik minder erg vinden dan voor de theorie ;). Voor mij gold op ’t examen dat ik, denk ik, heel erg veel punten op de witte wijn scoorde, en iets minder op de rode, maar samen was het genoeg voor een pass with distinction (> 79% van de punten!)

En dan – statistisch – grootste struikelblok. De open vragen. Hier moet je dus ook een pass op halen. Dit is bij de Wijnstudio inmiddels zo’n 75% heb ik vernomen, maar lag vroeger in Nederland onder de 60%. De Wijnstudio hielp ons met open oefenvragen voor de les, en zelfs een extra online examentraining hierover. Belangrijke tips bij de open vragen zijn. Ja open deur, maar zeg het toch (en ook ik trap er nog wel eens in): lees goed wat er gevraagd wordt. Wordt er in de vraag naar druivenrassen, kenmerken en wat ze toevoegen in de blend gevraagd; vergeet dan niet ook de kenmerken en die ‘toevoegeigenschappen’ te noemen.  En LET OP hierbij is vaak het aantal punten dat je voor de vraag krijgt, ja dat staat erbij, leidend. Zou deze vraag over de GSM blend gaan en 9 punten kunnen opleveren, dan kun je al raden waar ze voor zijn. Vragen ze in een “benoem de klimatologische en geologische eigenschappen die van invloed zijn op een wijn” met de waarde van 3 punten, nou dan moet je er drie (goede 😉 ! ) noemen.
En let er bij lezen ook goed op of ze vragen ‘benoem’ of ‘leg uit’. In het laatste geval willen ze dat je uitlegt waarom een Pinot Noir uit Bourgogne en niet in zuidelijk Frans wijngebied groeit. Noem dan niet alleen het klimaat, maar leg ook verband met de druif. En als je dan de kenmerken van de wijn gaat beschrijven, geef je mooi aan dat daar veel van weet/geleerd hebt, maar daar krijg je geen punten voor.
En nog een belangrijke tip, laat je niet snel van de wijs brengen. Er wordt vraag naar een generieke toepassing gevraagd o.b.v. specifiek voorbeeld. Bijv. als er een vraag specifiek over de aromatische gewürztraminer (GW) gaat, schrik je wellicht: dat was toch niet zo’n belangrijke druif, die heb ik niet (zo goed) bestudeerd. Maar, ook als je de vraag goed leest, gaat het dus over aromatische witte druivenrassen in het algemeen. Daar vragen ze mogelijk de doorgaans wel/niet toegepaste vinificatietechnieken over. Dus niet zo zeer specifiek over de GW.

Zo hele wijze woorden van mij, maar op het examen is ’t toch weer anders hoor. Mijn examen was echt veel vond ik. Zo veel dat ik zeker weet ook punten door niet goed lezen en snel antwoorden heb laten liggen, in auto terug naar huis dacht ik aan met mijn antwoord “aanzuren met alkali”. Nou ja zeg, in “normale” omstandigheden weet ik echt wel dat je ontzuurt met alkali en aanzuurt met wijnsteenzuur, maar in haast (en examenstress) gewoon fout gegaan. Verder gingen open vragen niet over Franse, Italiaanse en USA wijngebieden. Die had ik echt wel verwacht, en vooral USA extra geleerd zodat ik eindelijk alle Californische gebieden kende. Vragen gingen, herinner ik me, over Chili, MCC Zuid-Afrika, Zoete Muscat, La Mancha, Vinho Verde vs Douro, Albarino/rias baixas, volle shiraz uit Australië en o ja, shiraz in Noord-Rhône (toch nog iets uit Frankrijk). Of te wel je moet ze echt allemaal kennen en niet alleen de “BigMac-gebieden” om voldoende punten te halen. Gelukkig was mijn resultaat dus heel goed 🙂

Eindconclusie
Al met al een leerzame cursus met downs door frustratie over tempo, de stof (m.n. boek) en lockdows. Maar ups door de aanpak van de Wijnstudio, de extra tijd die me gelegenheid gaf de stof eigen te maken -in plaats van alleen maar op korte termijn te kunnen reproduceren- en bovenal het eindresultaat.
Toch blijft de twijfel of ik nu echt goed wijn kan proeven. Want zeker over bijvoorbeeld zuurgraad, tanninegehalte, body, geur en smaakintensiteit en kwaliteit ben nog steeds niet. Maar ben er zeker wel beter in/op geworden, dus moet ook het positieve kant ervan zien, en op naar een volgende opleiding. Welke…daarover meer in een volgende blog…

 

Advertentie